İdrar kaçırma kişiyi son derece rahatsız eden bir durumdur. Kadınlarda görülen istem dışı idrar kaçırma, kişinin günlük yaşantısını  ve yaşam kalitesinin olumsuz yönde etkileyen bir rahatsızlıktır. İstem dışı idrar kaçırma durumlarında idrar kaçırmanın nedeninin kesin olarak belirlenmesi gerekmektedir. Bu da ancak idrar kesesi iç basıncı ile  idrar kesesi kası ve idrar tutma kaslarının fonksiyonunun ölçülmesi ile mümkündür. Bu teste ürodinamik test adı verilir.

Kadınlarda idrar kaçırma temelde iki nedenle ortaya çıkmaktadır. İdrar kaçırmanın bir nedeni idrar  kesesindeki kontrolsuz kasılmalardır. Bu kontrolsuz kasılmaların nedeni çoğu kez bulunamaz. Aşırı aktif mesane olarak adlandırılan bu tipinde kadında birden şiddetli idrar yapma hissi oluşur ve kişi tuvalete yetişemeden idrar kaçırma olur. Tuvalete yetişemeden idrar kaçırma , idrar kesesinin aşırı duyarlılığını ortadan kaldıran ilaçlarla tedavi edilebilir. İlaçlara yeterli başarı elde edilemeyen kontrolsuz kasılmalara bağlı idrar kaçırmalarda idrar kesesine  botoks uygulaması oldukça başarılı sonuçlar vermektedir. Botoks  idrar kesesi kasına  endoskopik (sistoskopi) bir yöntemle enjekte edilir. Hasta bu işlemi takiben aynı gün hastaneden taburcu olabilir.

İdrar kesesi ve idrar boynu arasındaki açının anatomik olarak bozukluğundan kaynaklanan tipinde ise  (stres inkontinans) öksürmek, hapşırmak ,ağır kaldırmak veya karın içi basıncını artıran hareketlerde idrar istem dışı olarak kaçar. Özellikle vajinal yol ile zor ve çok sayıda doğum yapmış kadınların sorunudur. Zor vajinal doğum sonrası idrar kesesinin anatomik yerleşiminde bozulma olur. Yaş ilerledikçe  idrar kaçırma şikayeti daha da artar. Bu şikayeti olan kadınların büyük bir çoğunluğunda aynı zamanda rahim ve idrar kesesinin taban kısmının da aşağıya, vajene doğru kısmen veya ileri derecede sarkması söz konusudur ve vajinadan dışarı çıkan, ele gelen şişlik ortaya çıkar (Resim 1). Rahmin sarkma düzeyi arttıkça,   rahim ve idrar kesesi tamamen dışarı çıkabilir. Genellikle böyle bir durum oluşunca idrar kaçırma  da söz konusu olur.

İdrar kaçırma kişinin günlük yaşantısını ileri derecede bozduğunda , kişi şikayetlerinin ortadan kaldırılması için çare aramaya başlar. Ürodinamik test yapılarak , idrar kaçırma probleminin stres inkontinans  olduğunun teyit edilmesi gerekir. Ürodinamik test yapılarak teyit edilmiş olan gerçek , saf stres inkontinans tipi idrar kaçırma , ancak ameliyat yapılarak düzeltilebilir. Ameliyat ile idrar kesesi ve idrar boynu arasındaki açı düzeltilerek istem dışı idrar kaçırma ortadan kaldırılmalıdır . Sarkmayı ve açı bozukluğunu düzeltmek için farklı ameliyat yöntemleri mevcuttur.

Resim 1- İdrar kesesi tabanı dışarı çıkmış - Sistosel (T.Beşe-özel arşiv)

İdrar borusunun altına açıyı düzeltmek amacı ile vucut için herhangi bir zararlı etkisi olmayan  destekleyici bir bant gevşek olarak yerleştirilir (Resim 2-3-4). Bu bant idrar boynunun altını destekleyerek öksürmek veya hapşırmakla karın içi basıncı arttığında ortaya çıkan idrar kaçma durumunu engeller. TVT veya TOT kısaltmaları ile ifade edilen bu tip asıcı ameliyatlar ile idrar kaçırmada % 90’lar civarında  başarılı bir düzelme sağlanır. Bu tip bir ameliyat uygulaması sonucunda hastalar sıklıkla aynı gün veya ertesi gün evlerine dönebilirler. Resim 2- TVT işleminde kullanılan bant

Resim 3- Vajinal yoldan TVT işlemi